Reguła Incoterms FOB — czym jest?

Incoterms, czyli Międzynarodowe Reguły Handlu, to narzędzie stworzone przez Międzynarodową Izbę Handlową (International Chamber of Commerce, ICC) z myślą o uporządkowaniu i ułatwieniu globalnych transakcji handlowych. Dzięki nim przedsiębiorcy na całym świecie mogą precyzyjnie określić, kto odpowiada za poszczególne etapy transportu, jakie koszty należy ponieść oraz jakie ryzyko jest związane z przewozem towarów. Te standardowe warunki stały się fundamentem współczesnego handlu międzynarodowego, eliminując nieporozumienia między partnerami biznesowymi z różnych krajów. FOB (Free On Board) jest jedną z reguł Incoterms, zasada ta jest dobrze znana i często używana przez osoby prowadzące handel, zwłaszcza w kontekście transportu morskiego. 

Free On Board 

Popularność FOB (Free On Board) wynika z klarownego podziału obowiązków i ryzyka między sprzedającym a kupującym. FOB jest jednym z najczęściej używanych Incoterms, obok takich terminów jak CIF (Cost, Insurance, and Freight) oraz EXW (Ex Works). Szacuje się, że około 30% do 40% międzynarodowych transakcji morskich odbywa się na warunkach FOB, zwłaszcza w przypadku surowców i towarów masowych. W praktyce FOB upraszcza transakcje między stronami z różnych krajów, precyzyjnie określając, kto jest odpowiedzialny za transport, ubezpieczenie i ryzyko na różnych etapach transportu.

Incoterm fob — co to znaczy?

FOB oznacza, że sprzedający ponosi odpowiedzialność za wszelkie formalności eksportowe, koszty oraz ryzyko związane z dostarczeniem towarów na pokład statku w wyznaczonym porcie załadunku. Sprzedający musi również zadbać o załadunek towarów na statek. Od momentu, gdy towary znajdą się na pokładzie statku, wszystkie dalsze koszty i ryzyko, w tym ubezpieczenie i fracht, przechodzą na kupującego. Kupujący jest odpowiedzialny za organizację transportu morskiego, opłaty celne w kraju przeznaczenia oraz wszelkie inne koszty związane z dalszym przewozem towarów. 

Incoterms FOB — obowiązki sprzedającego

Sprzedający jest odpowiedzialny za dostarczenie towarów na pokład statku w ustalonym porcie załadunku. Powinien on zapewnić, że towary są odpowiednio zapakowane i oznakowane, a także zorganizować i opłacić załadunek na statek. Sprzedający musi również uzyskać wszelkie licencje eksportowe oraz przeprowadzić formalności celne związane z eksportem towarów. Sprzedający jest zobowiązany do dostarczenia kupującemu wszelkich dokumentów potwierdzających dostarczenie towarów na pokład statku, takich jak konosament (bill of lading). Wszelkie ryzyko uszkodzenia towarów bądź ich utraty jest po stronie sprzedającego. Ponosi on koszty i ryzyko związane z towarem aż do momentu załadowania towaru, gdy towary znajdą się na pokładzie statku.

Jeżeli towar wymaga inspekcji przed załadunkiem, sprzedający jest odpowiedzialny za zorganizowanie i opłacenie tej inspekcji. Sprzedający powinien również poinformować kupującego o załadunku towarów na statek, aby kupujący mógł zorganizować dalszy transport oraz ubezpieczenie.

Incoterms 2020 FOB — obowiązki kupującego

Kupujący jest odpowiedzialny za wszelkie formalności celne, opłaty importowe, podatki i inne koszty związane z importem towarów do kraju przeznaczenia. Musi poinformować sprzedającego o nazwie statku, punkcie załadunku oraz żądanym terminie dostawy w odpowiednim czasie. Kupujący organizuje i opłaca transport morski od portu załadunku do portu przeznaczenia oraz jest odpowiedzialny za ubezpieczenie towaru od momentu załadunku na statek. Kupujący jest odpowiedzialny za odbiór towaru w porcie przeznaczenia oraz wszelkie koszty i ryzyko z tym związane. Za ewentualne uszkodzenie towaru po rozładunku lub kradzież także odpowiada kupujący. Kupujący ponosi również odpowiedzialność za kontrolę towarów przed ich załadunkiem na statek, jeżeli taka kontrola jest wymagana. 

Incoterms 2020 fob — w praktyce

Jak w praktyce wygląda taka transakcja? Wyobraźmy sobie, że transakcja na zasadach FOB odbywa się między producentem maszyn przemysłowych w Polsce a dystrybutorem w Chinach. Najpierw obie strony zawierają umowę sprzedaży, ustalając, że portem załadunku będzie Szczecin, a portem docelowym Szanghaj. Producent w Polsce przygotowuje maszyny do wysyłki, zajmując się wszystkimi formalnościami eksportowymi i niezbędną dokumentacją, taką jak faktura handlowa, list przewozowy oraz certyfikat pochodzenia. Następnie organizuje transport maszyn do portu w Szczecinie, ponosząc wszelkie koszty i ryzyko związane z transportem do momentu załadunku na statek. Po załadowaniu maszyn na pokład statku odpowiedzialność za dalszy transport przechodzi na dystrybutora w Chinach. Dystrybutor zajmuje się organizacją i opłaceniem transportu morskiego do portu w Szanghaju oraz ubezpieczeniem towaru na czas podróży. Po dotarciu statku do portu w Szanghaju dystrybutor przeprowadza formalności importowe, opłaca cła i podatki, a następnie organizuje transport maszyn do swojej siedziby lub magazynu. Dzięki takiemu podziałowi obowiązków i ryzyka, transakcja przebiega sprawnie i bez nieporozumień, umożliwiając obu stronom skuteczne zarządzanie logistyką i kosztami.

Incoterms fob — zastosowanie w różnych sektorach 

FOB jest często używany w przemyśle surowcowym, produkcyjnym oraz rolnictwie, gdzie duże ilości towarów są przewożone drogą morską. Sektory te korzystają z FOB ze względu na jego elastyczność i przejrzystość podziału obowiązków. Oto szczegółowe zastosowanie FOB w różnych sektorach:

Przemysł surowcowy

FOB jest szczególnie popularny w transporcie surowców, takich jak ropa naftowa, węgiel, rudy metali oraz zboże. Polska jest jednym z większych producentów miedzi na świecie, a reguła FOB jest często stosowana w transakcjach eksportowych tego surowca. Na przykład, KGHM Polska Miedź S.A. może sprzedawać rudę miedzi firmie hutniczej w Chinach. KGHM przygotowuje rudę, organizuje jej transport do portu w Gdyni i zajmuje się załadunkiem na statek, ponosząc koszty i ryzyko do momentu załadunku. Od tego momentu chińska huta przejmuje odpowiedzialność, organizując transport morski, ubezpieczenie oraz formalności importowe i dalszy transport do swojej siedziby. Dzięki regule FOB, KGHM może skupić się na wydobyciu, a chińska huta na logistyce transportu, co umożliwia efektywne zarządzanie transakcją.

Przemysł produkcyjny

W przemyśle produkcyjnym reguły FOB znajdują zastosowanie przy eksporcie produktów gotowych i półproduktów. Na przykład, producent elektroniki w Polsce może sprzedawać swoje produkty dystrybutorowi w Ameryce Północnej na zasadach FOB. Sprzedający ponosi koszty i ryzyko do momentu załadunku na statek, po czym odpowiedzialność przejmuje kupujący, który zajmuje się transportem morskim, ubezpieczeniem i formalnościami importowymi.

Rolnictwo i żywność

W sektorze rolnictwa i żywności, FOB jest powszechnie stosowany przy eksporcie produktów rolnych, owoców, warzyw i przetworów żywnościowych. Na przykład, polski eksporter jabłek może sprzedawać swoje produkty dystrybutorowi w Europie na zasadach FOB. Eksporter ponosi koszty i ryzyko do momentu załadunku jabłek na statek, a dystrybutor przejmuje odpowiedzialność za transport, ubezpieczenie i wszelkie formalności importowe. Podobnie, eksport zboża z Polski do młynów w Afryce może odbywać się na zasadach FOB, co zapewnia klarowny podział obowiązków i minimalizuje ryzyko nieporozumień.

Zalety i wady FOB

Zalety FOB obejmują kontrolę nad transportem, warunki dostawy oraz przejrzystość kosztów. Kupujący ma większą kontrolę nad wyborem przewoźnika i trasą transportu, co może prowadzić do optymalizacji kosztów i czasu dostawy. Wyraźnie określa się moment, w którym ryzyko i koszty przechodzą ze sprzedającego na kupującego, co ułatwia planowanie finansowe obu stron. Jednak FOB ma też swoje wady. Nowi kupujący mogą napotkać trudności związane z organizacją transportu i obsługą celno-logistyczną po załadunku towarów na statek. Dodatkowo FOB nie jest zalecany dla transportu kontenerowego, ponieważ kontenery są często przekazywane przewoźnikowi przed załadunkiem na statek. W takich przypadkach lepiej użyć FCA (Free Carrier).

Wysyłaj międzynarodowo z GlobKurier.pl 

Sprzedaż międzynarodowa oferuje ogromne możliwości dla rozwijających się firm, umożliwiając dotarcie do nowych rynków i klientów na całym świecie. Wybierając transport morski jako sposób na dostarczanie swoich produktów, można znacząco obniżyć koszty logistyki i zwiększyć efektywność operacyjną. Korzystanie z warunków FOB (Free on Board) pozwala jasno określić obowiązki i ryzyko, co ułatwia zarządzanie całym procesem transportu. Jeśli chcesz, aby Twoja firma czerpała korzyści z międzynarodowego handlu, warto skorzystać z usług zaufanego partnera logistycznego, takiego jak GlobKurier.pl. Dzięki platformie GlobKurier.pl możesz łatwo zorganizować przesyłki morskie, korzystając z atrakcyjnych cen oraz wsparcia na każdym etapie transportu. Od załadunku towarów na statek, aż po dostarczenie ich do miejsca przeznaczenia, GlobKurier.pl zapewnia pełne wsparcie, umożliwiając Ci skoncentrowanie się na rozwijaniu swojego biznesu. Zachęcamy do odwiedzenia strony GlobKurier.pl i zapoznania się z ofertą przesyłek międzynarodowych.