Czym jest magazyn konsygnacyjny? Wszystko, co musisz wiedzieć!

Magazyn konsygnacyjny, zwany czasem magazynem depozytowym, jest fizycznie identyczny z wieloma innymi magazynami. Jego unikalność wynika jednak z zastosowanych zasad dotyczących praw własności przechowywanych towarów, procedur rozliczeń dostaw oraz płatności podatków. Magazyn konsygnacyjny to rozwiązanie logistyczne, w ramach którego towary są własnością dostawcy, a ich przechowywaniem i dystrybucją zajmuje się podmiot trzeci — prowadzący magazyn konsygnacyjny. Towary pozostają w magazynie do czasu ich pobrania przez klienta końcowego. 

Magazyn konsygnacyjny co to jest?

Magazyn konsygnacyjny to obiekt przeznaczony do przechowywania towarów, który należy do określonego podmiotu (najczęściej dostawcy). W magazynie tym przechowywane są produkty dostawcy, ale stają się one własnością nabywcy dopiero w momencie ich faktycznego wyjęcia z magazynu. Oznacza to, że dostawca utrzymuje prawo własności nad towarami nawet po umieszczeniu ich w magazynie konsygnacyjnym, a formalne przeniesienie własności następuje dopiero w momencie pobrania towarów z magazynu przez nabywcę. W praktyce, gdy towary zostaną sprzedane klientowi, dostawca otrzymuje odpowiednie wynagrodzenie, a odbiorca magazynu konsygnacyjnego pobiera prowizję za przechowywanie i sprzedaż towarów. W przypadku, gdy towary nie zostaną sprzedane w określonym czasie, dostawca może je z powrotem odebrać lub przedłużyć umowę. Umowa zakłada, że dostawca umieszcza swoje produkty w magazynie odbiorcy, jednak formalnie zachowuje własność tych towarów aż do momentu ich sprzedaży lub użycia przez odbiorcę. Tym samym odbiorca jest odpowiedzialny za przechowywanie i zarządzanie produktami w magazynie, ale nie staje się ich właścicielem do chwili rzeczywistego wykorzystania lub zrealizowania transakcji sprzedaży.

Magazyn konsygnacyjny w Polsce 

Rynek usług magazynowych w Polsce jest jednym z najszybciej rozwijających się rynków w Europie. W 2023 roku zasoby powierzchni magazynowej w naszym kraju przekroczyły 30 milionów metrów kwadratowych, a popyt na powierzchnię magazynową nadal rośnie. W pierwszej połowie 2023 roku oddano do użytku 1,95 miliona metrów kwadratowych nowej powierzchni magazynowej, co odpowiadało 100% rocznego popytu w 2022 roku. Górny Śląsk utrzymuje swoją pozycję zdecydowanego lidera na polskim rynku magazynowym, wynajmując powierzchnię 366 000 m² w pierwszej połowie roku. (Rynek magazynowy w Polsce 202, raport firmy JLL Polska). Nie ma dokładnych danych dotyczących liczby magazynów konsygnacyjnych w Polsce. Jednak według szacunków, w Polsce działa około kilkuset magazynów konsygnacyjnych. Są one prowadzone przez różne podmioty, w tym przez firmy logistyczne, hurtownie i producentów. Magazyny konsygnacyjne są coraz bardziej popularnym rozwiązaniem logistycznym w Polsce. Dzieje się tak, ponieważ pozwalają przedsiębiorcom obniżyć koszty magazynowania i dystrybucji towarów, a także poprawić obsługę klienta.

Regulacje prawne w Polsce

W Polsce regulacje prawne dotyczące magazynów konsygnacyjnych zawarte są w ustawie o podatku od towarów i usług (VAT). Zgodnie z art. 109 ust. 11b ustawy o VAT, w przypadku gdy towary są przemieszczane do magazynu konsygnacyjnego, uznaje się je za przeznaczone do wywozu z terytorium kraju, a w przypadku gdy towary są przemieszczane z magazynu konsygnacyjnego, uznaje się je za przeznaczone do wprowadzenia na terytorium kraju. W przypadku magazynów konsygnacyjnych funkcjonujących na terytorium Unii Europejskiej zastosowanie mają przepisy dyrektywy Rady (UE) 2018/1910 z dnia 4 grudnia 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do procedury call-off stock. Aby magazyn konsygnacyjny mógł funkcjonować, muszą zostać spełnione następujące warunki:

• Towary przechowywane w magazynie konsygnacyjnym muszą być własnością dostawcy, a nie prowadzącego magazyn konsygnacyjny.
• Towary muszą być przechowywane w wyodrębnionym miejscu, które jest wyraźnie oznaczone jako magazyn konsygnacyjny.
• Prowadzący magazyn konsygnacyjny musi prowadzić ewidencję towarów wprowadzanych do magazynu, zawierającą następujące dane:
  
  – datę wprowadzenia towarów
  – datę pobrania towarów
  – dane pozwalające na identyfikację towarów
  – dane dotyczące powrotnego przemieszczenia towarów

Rozliczenie VAT

Zgodnie z przepisami ustawy, towary znajdujące się w magazynie konsygnacyjnym, do momentu ich sprzedaży, stanowią własność dostawcy. Dostawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego przemieszczenia towarów do magazynu konsygnacyjnego. Dopiero w momencie sprzedaży towarów przez nabywcę, dostawca jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT. W przypadku magazynów konsygnacyjnych, funkcjonujących w ramach obrotu krajowego, dostawca towarów wykazuje WDT (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów) w momencie przemieszczenia towarów do magazynu konsygnacyjnego. W momencie pobrania towarów przez klienta końcowego klient ten wykazuje WNT (wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów).

W przypadku magazynów konsygnacyjnych, funkcjonujących w ramach obrotu wewnątrzunijnego, dostawca towarów wykazuje WDT w momencie przemieszczenia towarów do magazynu konsygnacyjnego. W momencie pobrania towarów przez klienta końcowego klient ten wykazuje WNT w kraju, w którym dokonuje dostawy towarów.

Kto i kiedy wykorzystuje magazyny konsygnacyjne? 

Model magazynowania konsygnacyjnego jest stosowany w różnych sytuacjach i branżach, zazwyczaj w przypadkach, gdzie istnieje potrzeba optymalizacji zarządzania zapasami, kosztów magazynowania oraz elastyczności w dostawach. Oto kilka sytuacji, w których często stosuje się ten sposób magazynowania:

• Branża detaliczna — sklepy detaliczne często korzystają z magazynów konsygnacyjnych, aby zminimalizować ryzyko utraty wartości towarów i utrzymać niższe koszty magazynowania.
• Branża motoryzacyjna — producentom i dealerom samochodów zależy na utrzymaniu optymalnych poziomów zapasów, co czyni magazynowanie konsygnacyjne atrakcyjnym rozwiązaniem.
• Branża elektroniczna — gdzie produkty szybko się zmieniają, magazyn konsygnacyjny pozwala na lepszą kontrolę nad aktualnością asortymentu bez konieczności utrzymywania dużych zapasów.
• Branża spożywcza — w niektórych przypadkach, szczególnie w sektorze żywności, magazyn konsygnacyjny może być wykorzystywany do utrzymania świeżości produktów, minimalizując jednocześnie straty związane z przeterminowaniem.
• Branża mody — w przypadku szybko zmieniających się trendów w modzie, sklepy odzieżowe mogą korzystać z magazynów konsygnacyjnych, aby utrzymać zróżnicowany asortyment bez przechowywania go na własnych magazynach.
• Producenci na zamówienie — firmy, które produkują na zamówienie, mogą stosować magazynowanie konsygnacyjne, aby zminimalizować ryzyko nadmiernego gromadzenia zapasów i zwiększyć elastyczność w reagowaniu na zmieniające się potrzeby klientów.

W zasadzie magazyn konsygnacyjny jest stosowany tam, gdzie istnieje potrzeba zbalansowania dostępności towarów z minimalizacją ryzyka związanego z przechowywaniem dużych ilości zapasów. Praktyczne przykłady zastosowania magazynów konsygnacyjnych w Polsce:

• Dostawca mebli wprowadza do magazynu konsygnacyjnego swoje produkty. Nabywca, czyli sklep meblowy, może wybierać spośród dostępnych towarów i wystawiać je na sprzedaż. Dostawca rozlicza się z nabywcą dopiero po sprzedaży towarów.
• Producent kosmetyków wprowadza do magazynu konsygnacyjnego swoje produkty. Sklep kosmetyczny może zaopatrywać się w towar na bieżąco, bez konieczności ponoszenia kosztów jego magazynowania.

Wykorzystanie magazynu konsygnacyjnego w transporcie

Magazyny konsygnacyjne w transporcie są często wykorzystywane w celu optymalizacji dostaw i zarządzania zapasami. Magazyny konsygnacyjne mogą skrócić czas dostawy, ponieważ towary są już fizycznie obecne na miejscu, co eliminuje potrzebę długotrwałych tras transportowych z magazynu centralnego do klienta. Dostawca może skonsolidować dostawy do magazynu konsygnacyjnego, co przyczynia się do redukcji kosztów transportu. Zamiast częstych małych dostaw bezpośrednio do klientów, towary są wysyłane do magazynu, a stamtąd mogą być dostarczane w jednej większej paczce lub wg potrzeb klientów. Magazyny konsygnacyjne pozwalają na przechowywanie towarów bliżej odbiorców bez konieczności fizycznego przenoszenia ich własności. Dostawca może dostarczyć towary do magazynu konsygnacyjnego, a odbiorca ma dostęp do nich na miejscu, co eliminuje potrzebę przechowywania dużych ilości towarów na własnym terenie.

Zalety magazynów konsygnacyjnych 

Funkcjonowanie magazynów konsygnacyjnych umożliwia odbiorcom zakup towarów bez konieczności posiadania własnych magazynów. To rozwiązanie idealne dla firm, które nie dysponują własnymi magazynami lub nie chcą ponosić kosztów ich utrzymania. Docenianym przez kontrahentów plusem jest zmniejszenie ryzyka związanego z przechowywaniem towarów. Magazyny konsygnacyjne są zarządzane przez profesjonalnych operatorów logistycznych, którzy mają doświadczenie i wiedzę w zakresie przechowywania towarów. Nie można zapomnieć o elastyczność w zakresie dostaw towarów — magazyny konsygnacyjne umożliwiają odbiorcom dostosowanie dostaw towarów do ich indywidualnych potrzeb. To z kolei pozwala na dostosowanie dostaw do zmieniających się potrzeb rynkowych i uniknięcie nadmiernego gromadzenia zapasów.

Jeśli szukasz profesjonalnego operatora logistycznego, który pomoże Ci w rozwoju Twojej firmy, to GlobKurier jest najlepszym wyborem. Sprawdź szczegóły oferty