10maj 2022

Branża transportowa – zmiany w krajach europejskich 2022

Czas czytania 7 min.

Ostatnie lata przynoszą niewątpliwie sporo modyfikacji w przepisach dotyczących transportu, które wpływają na przedstawicieli branży TSL. Mają one wpływ na korzystanie z transportu również dla usługobiorców, dlatego warto poznać skutki wprowadzenia Pakietu Mobilności.

Spis treści

Co zmieniło się od 2020 roku? Pakiet Mobilności

Pakiet Mobilności to zbiór przepisów prawnych, które regulują zasady transportu drogowego na terenie Unii Europejskiej. Według Komisji Europejskiej, wprowadzany stopniowo od 2020 roku Pakiet Mobilności ma na celu m.in.:

poprawę warunków pracy kierowców – regulacje czasu pracy oraz sposobu ich delegowania
ujednolicenie przepisów dotyczących transportu we wszystkich państwach Unii Europejskiej
wyrównanie konkurencyjności branży TSL oraz usprawnienie dostępu do rynku transportowego w krajach UE
poprawę bezpieczeństwa wszystkich uczestników europejskich dróg
zwiększenie kontroli nad transportem pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) powyżej 2,5 t.

Pierwsze zmiany wprowadzane przez Komisję Europejską weszły w życie już w sierpniu 2020 roku, kiedy zostało zmienione Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady o numerach (WE) nr 1071/2009, (WE) nr 1072/2009 i (UE) nr 1024/2012. Wtedy weszły w życie głównie zmiany dotyczące wykonywania obowiązków służbowych przez kierowców, były to m.in.:

obowiązkowe powroty kierowcy do bazy firmy transportowej
zaostrzenia dotyczące odpoczynków tygodniowych skróconych
zakazy odbierania odpoczynków tygodniowych regularnych w kabinie pojazdu
inne zmiany dotyczące wydłużenia i przerywania czasu pracy kierowcy, wymagania dotyczące wielkości bazy eksploatacyjnej przewoźnika.

Nowe przepisy unijne w 2022 roku

Początek 2022 roku przyniósł kolejne zmiany w transporcie drogowym i niestety nie jest to koniec nadchodzących modyfikacji.
Kolejne zmiany wprowadzane stopniowo od lutego 2022 roku wymagają od przewoźników m.in.:

zmiany systemu wynagrodzeń kierowców
spełnienia warunków dotyczących przewoźnika drogowego oraz uzyskania licencji transportowej również dla pojazdów od 2,5 t do 3,5 t DMC.
wykazania zabezpieczenia finansowe dla każdego pojazdu do 3,5 t.
powrotu pojazdu na bazę eksploatacyjną co najmniej raz na 8 tygodni
dokonywania zgłoszeń delegowania kierowców za pomocą platformy IMI (jednocześnie został zniesiony obowiązek posiadania zagranicznego przedstawiciela)
zawieszenia kabotażu dla danego pojazdu na 4 dni od zakończenia poprzedniego przewozu kabotażowego

W celu zwiększenia bezpieczeństwa na europejskich drogach nakłada się również na producentów obowiązkowe wyposażenie w nowych pojazdach, np.:

system ISA w nowych samochodach osobowych, dostawczych i ciężarowych, który ma za zadanie ostrzegać kierowcę o zbyt szybkiej jeździe
czujniki mierzące temperaturę i ciśnienie w oponach aut ciężarowych, przyczep oraz naczep
system ostrzegania monitorujący zmęczenie kierowcy, system dopasowania prędkości oraz systemy wykrywania obiektów podczas cofania
dodatkowo od lipca 2026 roku mają obowiązywać tachografy w pojazdach od 2,5 t do 3,5 t DMC.

Pakiet mobilności a polskie przepisy

Wyżej opisane zmiany w przepisach to tylko część wprowadzanych modyfikacji, które mają mieć kontynuację aż do lipca 2026 roku. Jest to jednak wystarczająca ilość informacji, które pozwalają zrozumieć jak Pakiet Mobilności wpłynie na polskich przewoźników. Wszystkie te wyzwania dla polskich firm przewozowych skutkują wyraźnym wzrostem kosztów prowadzenia działalności, konieczność zainwestowania w coraz nowsze urządzenia i wymagane technologie. Dodatkowe koszty generują również wprowadzone zmiany dotyczące delegowania i wynagradzania zatrudnianych kierowców.

Już pierwsze wprowadzone zmiany związane z zasadami obowiązkowych odpoczynków były ciosem dla firm zajmujących się transportem. Od tamtej pory trzeba było zaplanować pracę kierowcy tak, aby każdy tygodniowy odpoczynek regularny trwający minimum 45 godzin odbył się w miejscu przyjaznym dla wszystkich płci z odpowiednim zapleczem sanitarnym oraz sypialnym.

Kolejną istotną zmianą, która komplikuje pracę przewoźników jest powrót kierowcy do bazy eksploatacyjnej firmy, w której jest zatrudniony lub do swojego miejsca zamieszkania. Powroty muszą odbywać się co 4 tygodnie, na przynajmniej 45 godzin (kierowca musi wrócić przed kolejnym tygodniowym odpoczynkiem regularnym jeżeli wcześniej rozpoczął przynajmniej dwa skrócone odpoczynki tygodniowe za granicą).

Zmienił się również system odpoczynku kierowcy. Może on wykorzystać dwa skrócone odpoczynki jeden po drugim o ile zostaną zachowane zasady: obie przerwy odbędą się za granicą; w każdych czterech tygodniach zostały wykorzystane dwa tygodniowe odpoczynki regularne oraz dwa skrócone; po dwóch skróconych odpoczynkach musi odbyć się odpoczynek regularny uzupełniony o rekompensatę za dwa poprzednie skrócenia.

Sporym ciosem dla przewoźników była zmiana systemu płac w transporcie międzynarodowym. Kierowcy od lutego bieżącego roku muszą otrzymywać wynagrodzenie zgodnie z minimalną płacą w kraju, w którym wykonywana jest usługa. Wyłączone z tego przepisu został jedynie transport tranzytowe oraz transport bilateralny.

Wprowadzone wcześniej zmiany, jak również te, które stopniowo wchodzą w życie nie są korzystne dla przewoźników i na pewno powodują utrzymanie się deficytu firm transportowych jak i ciągle rosnące ceny transportu, co skutkuje również podwyżkami we wszystkich powiązanych branżach.

Najważniejsze zmiany w poszczególnych krajach

Należy pamiętać, że Pakiet Mobilności wprowadzany jest w Unii Europejskiej i dotknął nie tylko polski rynek transportowy. Warto zapoznać się też z najważniejszymi zmianami jakie zaszły w roku 2022 również w innych państwach.

Wielka Brytania

Bardzo duże zmiany zostały wprowadzone w Wielkiej Brytanii, były one spowodowane głównie wyjściem z Unii Europejskiej. Od 1 stycznia 2022 roku obowiązują deklaracje celne i kontrole celne między Wielką Brytanią a Unią Europejską, przez co czas oczekiwania na wjazd został znacznie wydłużony. Realizując transport do Wielkiej Brytanii należy przygotować licencję wspólnotową oraz należy pamiętać, że kierowca musi wykazać, że wykonuje transport zawodowo. Może to udokumentować kodem 95 na dokumencie prawa jazdy lub poprzez okazanie wpisu w karcie kwalifikacji kierowcy. Nałożono również wymaganą rejestrację w systemie GVMS, czyli systemie obsługi ruchu pojazdów ciężarowych. Wymagane jest również posiadanie numeru GMR, który poświadcza pełne zgłoszenie celne. Wymagane jest wcześniejsze zgłoszenie importu produktów rolno-spożywczych oraz obowiązują nowe wymagania dla eksportowych świadectw zdrowia.

Niemcy

W Niemczech od początku 2022 roku wzrosła minimalna płaca i ustawowo została zmieniona z 9,50 euro na 9,82 euro za godzinę pracy, a kolejna podwyżka ma nastąpić w lipcu tego roku i ma wzrosnąć do 10,45 euro. W związku z wprowadzonymi przepisami Pakietu Mobilności kierowcy zatrudnieni w UE, wykonujący usługi na terenie Niemiec będą również otrzymywać minimalną płacę zgodną z niemieckimi przepisami. Dotyczy to transportu międzynarodowego z załadunkiem lub rozładunkiem w Niemczech, kabotażem, lub częściowym doładunkiem i rozładunkiem w tym kraju.

Niderlandy

Od 1 stycznia 2022 roku Niderlandy wprowadziły ograniczenia dotyczące wjazdu do stref ekologicznych czternastu miast. W związku w wprowadzonymi zmianami, na teren stref mogą wjeżdżać tylko te pojazdy, które spełniają normę Euro 6 lub pojazdy elektryczne. Obowiązuje zakaz wjazdu dla ciężarówek z silnikiem diesla o niższych klasach emisji – 4 i 5. Równocześnie wprowadzono pewne wyłączenia dla przedsiębiorców, którzy wjeżdżają w strefy ekologiczne tylko raz na jakiś czas, pozwalające na wjazd samochodów z klasą niższą niż Euro 6. Przed wjazdem do strefy należy złożyć wniosek o jednodniowe pozwolenie na wjazd do strefy ekologicznej. Zezwolenie można otrzymać jedynie 12 razy w roku dla danych numerów rejestracyjnych, więc ogranicza to znacznie możliwości transportu.

Belgia

Z początkiem roku Belgia wprowadziła podwyżkę opłat drogowych w obszarze Walonii. Nowe taryfy dotyczą wszystkich samochodów ciężarowych krajowych oraz zagranicznych powyżej 3,5 t. Koszt przejazdu jest uzależniony od kilku czynników, takich jak: region, w którym porusza się pojazd, norma emisji spalin danego pojazdu oraz dopuszczalna masa całkowita pojazdu. Zostały również wprowadzone nowe przepisy dotyczące korzystania z urządzeń przenośnych z dotykowym ekranem. Karane mandatem w wysokości 176 euro ma być korzystanie z urządzeń takich jak telefon czy tablet podczas jazdy, jak również trzymanie go w dłoni, na kolanach, czy nawet na fotelu obok. Można korzystać z tych urządzeń jako GPS, ale urządzenie musi znajdować się w odpowiednim miejscu – jest to specjalny uchwyt, który jest przyklejony do deski rozdzielczej lub do przedniej szyby.

Hiszpania

Sytuacja w Hiszpanii w 2022 roku również nie jest najlepsza, przez zmiany przepisów i niezadowolenie przewoźników co jakiś czas odnawiane są strajki w branży TSL. Największą wprowadzaną zmianą jest regulacja czasu załadunku i rozładunku. Z nowych przepisów wynika, że jeżeli pojazd jest gotowy do załadunku lub rozładunku w terminie ustalonym umową, to nie może oczekiwać na te czynności dłużej niż godzinę. Po tym czasie właściciel pojazdu może domagać się odszkodowania w wysokości 38,60 euro za każdą kolejną godzinę oczekiwania. Dodatkowo we wrześniu ma zostać wdrożony zakaz załadunku i rozładunku towaru przez kierowcę prowadzącego pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej 7,5 t. Wyjątkami od tego przepisu są przeprowadzki, transport paczek oraz inne transporty, do których uprawiony jest tylko kierujący pojazdem, takie jak cysterny, lawety, wywrotki.

Austria

W Austrii rok 2022 przynosi oczywiście zmiany głównie w kosztach prowadzenia działalności transportowej. Branża transportowa w Austrii, podobnie jak w całej Europie boryka się od dawna z brakiem pracowników, co przyczynia się do ciągłych podwyżek płac dla kierowców. Na niekorzyść przedsiębiorców działa również wprowadzany Pakiet Mobilności, wzrost cen paliw oraz podatku od unormowanego zużycia paliwa.

Pakiet mobilności a sytuacja w Ukrainie

Niewątpliwie największe zmiany zostały wprowadzone i będą aktualizowane przez aktualną sytuację polityczną w Ukrainie. Unia Europejska i poszczególne kraje nałożyły na Rosję i Białoruś wiele sankcji, również dotyczących transportu. W kwietniu został wprowadzony zakaz realizowania transportów na terenie UE przez przewoźników z Rosji i Białorusi. Zakazem nie zostały objęte pewne grupy produktów z przemysłu farmaceutycznego i medycznego, rolnego i spożywczego oraz przewozów w celach humanitarnych. Oprócz ograniczeń w transporcie zostało nałożonych również mnóstwo sankcji dotyczących handlu, importu oraz eksportu w wielu gałęziach przemysłu, co również ma ogromny wpływ na transport w Europie. Niedługo po nałożonych ograniczeniach, Białoruś również zakazała wjazdu na swoje terytorium ciężarówkom zarejestrowanym w Unii Europejskiej, z wyjątkiem przewozów przesyłek pocztowych oraz żywych zwierząt.

Podsumowanie informacji

Ostatnie lata na pewno nie oszczędzają polskich przewoźników pod względem zmiany organizacji, przepisów oraz wzrostu kosztów. Oprócz wprowadzanego stopniowo Pakietu Mobilności, musieli również mierzyć się z wieloma aspektami, np. dostosowaniem do ograniczeń wywołanych pandemią, przyjęciem nowych przepisów dotyczących transportu do Wielkiej Brytanii po jej wyjściu z UE. Nowy rok nie oszczędził branży transportowej również w zakresie wprowadzonego Polskiego Ładu oraz zmianami opłat za przejazdy drogami płatnymi dla pojazdów ciężkich.
Zmiany jakie zaszły w ostatnich latach dotknęły wszystkie powiązane z transportem branże i łatwo zaobserwować skutki tych modyfikacji. Tylko niektóre z nich to ciągły wzrost cen transportu, brak kierowców, problemy z zapewnieniem ciągłości dostaw, chaotyczne wprowadzanie przepisów. Mamy nadzieję, że branża szybko stanie na nogi i pozwoli to na unormowanie cen oraz dostępności samochodów na rynku transportowym.

Zamów kuriera: https://www.globkurier.pl/

Anna Kamińska

Spedytor krajowy i międzynarodowy w GlobKurier.pl. Zajmuje się obsługą klientów indywidualnych i biznesowych. W zakres jej obowiązków wchodzi organizacja procesów transportowych oraz współpraca z partnerami logistycznymi.

Wykorzystaj kod rabatowy i zaoszczędź na przesyłce

Wpisując ten kod rabatowy otrzymasz 7% zniżki na przesyłki krajowe i międzynarodowe. Kod przeznaczony dla indywidualnych użytkowników naszej platformy. Dziel się wiedzą, rozwijaj i wysyłaj taniej z GlobKurier.pl